Założenia ogólne:

 

Powszechna samoobrona to termin z zakresu teorii wojskowości, określający oddolną formę obrony narodowej, polegającą na samorzutnym, trwałym lub doraźnym organizowaniu się ludności cywilnej w miejscu zamieszkania, dla przeciwstawienia się zagrożeniom życia, zdrowia, mienia i środowiska. Zagrożenia te mogą wynikać zarówno z działalności ludzkiej, jak i z przyczyn naturalnych (klęski żywiołowe).

Obowiązek samoobrony powszechnej obejmuje każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej. Szczegółowe uregulowania w tej materii znajdują się w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w artykule 85 (Obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona ojczyzny), oraz w Ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 listopada 1967 r. (Dz.U. z 2004r. nr 241 poz. 2416 z późn. zm.).

Także państwo ma wobec swoich obywateli szereg zobowiązań w zakresie promowania samoobrony powszechnej. Są one realizowane m.in. poprzez szkolenia z zakresu przysposobienia obronnego młodzieży szkolnej. Również organy administracji samorządowej na szczeblu gminy zobowiązane są do prowadzenia działalności z zakresu planowania i prowadzenia szkolenia z powszechnej samoobrony.

 

Obowiązki ludności w zakresie przygotowania do powszechnej samoobrony:

1. Zapoznanie się z rodzajami alarmów, sposobami ogłaszania i odwoływania oraz zasadami zachowania się po ich usłyszeniu.
2. Zapoznanie się z rozmieszczeniem najbliższych budowli ochronnych w miejscu pracy i zamieszkania.
3. Zaopatrzenie siebie i członków rodziny w indywidualne środki ochrony przed skażeniami.
4. Zaopatrzenie domowej apteczki w podstawowe leki i materiały opatrunkowe.
5. Opanowanie zasad i sposobów udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym.
6. Zgromadzenie i odpowiednie zabezpieczenie zapasów żywności i wody dla siebie i rodziny na czas utrzymywania się zagrożenia.
7. Przygotowanie mieszkania (budynku) pod względem ppoż., zaciemnienia i ochrony
   przed skażeniami,
8. Zabezpieczenie - na wsi budynków inwentarskich, zwierząt, płodów rolnych i pasz
   oraz wody pitnej dla ludzi i zwierząt.
9. Zapoznanie się z zasadami wykonywania prostych prac ratunkowych w rejonie porażenia.
10. Przypadku zarządzenia ewakuacji - zabezpieczenie mienia, wyłączenie dopływu wody, prądu, gazu, spakowanie rzeczy osobistych, dokumentów, środków ochrony przed skażeniami oraz żywności, ścisłe wykonywanie poleceń organizatorów ewakuacji.

Ochrona przed skażeniami

Zastępcze środki ochrony dróg oddechowych i skóry przed skażeniami:

Środkami zastępczymi chroniącymi drogi oddechowe są: maski przeciwpyłowe, tampony (respiratory), opaski ochronne.

Maskę przeciwpyłową wykonuje się z warstw tkaniny. Kilka warstw środkowych powinno być wykonanych z tkaniny grubszej włóknistej (flanela, barchan, wełna itp.), aby mogły spełniać rolę filtra. Maska przeciwpyłowa powinna zakrywać twarz, podbródek i uszy. Maska utrzymuje się na twarzy za pomocą związanych z tyłu tasiemek. Do ochrony wzroku wykorzystujemy okulary typu gogle narciarskie lub podobne.

Tampon, zwany też respiratorem płatkowym, sporządza się z kilku warstw cienkiej tkaniny filtrującej zwilżonych roztworem odkażalnika. Mokry tampon pod uciskiem palców łatwo przyjmuje kształt twarzy i dobrze do niej przylega. Tampon chroni usta i nos.

Opaskę ochronną wykonuje się na ogół z gazy i waty. Sposób wykonania jest następujący:
na środku rozłożonej gazy układa się warstwami grubości do 3 cm równolegle watę o wymiarach 30x20 cm; następnie brzegi gazy zawija się i zszywa; końce gazy rozcina się
na długości 30-35 cm z każdej strony do zawiązania z tyłu głowy. Opaska chroni usta i nos. Do zabezpieczenia oczu mogą służyć okulary przeciwpyłowe.

 

Jako środki zastępcze ochrony skóry mogą być wykorzystywane:

• wszelkiego rodzaju płaszcze i peleryny przeciwdeszczowe (wykonane z płótna impregnowanego lub podgumowanego, gumy, tkaniny z włókien sztucznych, plastyków itp.);
• buty gumowe, z tworzyw i skórzane z długimi cholewami, śniegowce itp.;
• rękawice gumowe, skórzane i z tworzyw;
• nakrycia głowy skórzane, gumowe i z tworzyw;

 

Zalecenia dla ludności:

Zalecenia dla ludności  Gminy Świecie nad Osą w zakresie działań przygotowawczych w celu zmniejszenia skutków wystąpienia zagrożeń:

 

 

Postępowanie po ogłoszeniu sygnałów alarmowych

 

Alarm powietrzny:

Po usłyszeniu sygnału alarmu powietrznego należy działać szybko, ale rozważnie i bez paniki.

Osoby znajdujące się w domu powinny:

• przed opuszczeniem mieszkania szybko ubrać się, zabrać indywidualne środki ochrony, zamknąć okna i drzwi, wyłączyć urządzenia energetyczne, zgasić ogień w piecach, zabrać przygotowany zapas żywności, wody oraz dokumenty osobiste, latarkę elektryczną i dobrze zabezpieczyć mieszkanie;
  podczas pracy przy sprzęcie mechanicznym przerwać czynności i wyłączyć wszystkie urządzenia;
• wychodząc z domu należy wyprowadzić całą rodzinę, a także ostrzec sąsiadów, którzy mogli nie usłyszeć sygnału;
• nie wolno pozostawać w częściach budynku niezabezpieczonych przed działaniem skutków uderzenia z powietrza, a szczególnie na wyższych piętrach;
• w porze nocnej wygasić oświetlenie lub zaciemnić okna;
• w miejscach publicznych należy ściśle stosować się do poleceń organów porządkowych;
• ruch w miejscowościach gminy powinien być wstrzymany, przechodnie udają się do pomieszczeń lub miejsc ochronnych (ukryć).
• przed udaniem się do piwnic (schronów), właściciele żywego inwentarza powinni schronić zwierzęta w uprzednio przygotowanych pomieszczeniach ochronnych;
• do pomieszczeń ochronnych dla ludzi nie wolno zabierać zwierząt domowych, materiałów łatwopalnych
  i o silnym zapachu. W pomieszczeniach tych nie wolno palić tytoniu, używać lamp naftowych i świec;
• pomagać słabszym, chorym i ułomnym;
• podporządkować się ściśle poleceniom organów i służb obrony cywilnej;
• pracownicy w zakładach pracy powinni postępować zgodnie ze wskazówkami zakładowych organów obrony cywilnej;

Prowadzący pojazdy mechaniczne po usłyszeniu sygnału alarmu powietrznego winni zatrzymać
je i zaparkować tak, aby nie blokowały ciągów komunikacyjnych i wejść do ukryć. Kierowca i pasażerowie powinni udać się do najbliższego ukrycia. Osoby, które z jakichkolwiek przyczyn nie zdążyły udać się
do budowli ochronnych, ukrywają się w zagłębieniach terenu lub za innymi trwałymi osłonami.

 

 

Alarm o skażeniach

 

Po usłyszeniu sygnału alarmu o skażeniach należy:

• nie zbliżać się do rejonu awarii;
• zachowywać się spokojnie, przeciwdziałać panice i lękowi, ściśle wykonywać zarządzenia służb po-rządkowych. Stosować się do zaleceń informacji przekazywanych w komunikatach, głównie środkami nagłaśniającymi umieszczonymi na samochodach Policji;

 

Przebywając na terenie otwartym należy:

• zwrócić uwagę na kierunek wiatru (obserwować unoszące się dymy, pary);
• opuścić zagrożony rejon (prostopadle do kierunku wiatru) stosując się do poleceń zawartych w komunikatach przekazywanych przez ruchome środki nagłaśniające;
• udać się do najbliższych budynków mieszkalnych lub publicznych;

 

Przebywające w pomieszczeniach osoby, które z jakichkolwiek przyczyn przed wystąpieniem skażenia nie zdążyły wyjść z rejonu zagrożenia powinny:

• włączyć odbiornik radiowy lub telewizyjny na jedno z pasm lokalnych, zastosować się do przekazywanych komunikatów i poleceń;
• pozostać w pomieszczeniach, zamknąć i uszczelnić mokrym papierem lub szmatami drzwi, okna i otwory wentylacyjne, przebywać w miarę możliwości w pomieszczeniach środkowych;
• osoby wyposażone w maski przeciwgazowe zakładają je;
• do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, nie przebywać w pobliżu okien innych otworów wentylacyjnych;
• powstrzymać się od spożywania posiłków, palenia tytoniu oraz prac wymagających wysiłku, a więc dużego zapotrzebowania na tlen;
• wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne (oprócz radia i telewizora), wygasić ogień w piecu;
• do ochrony dróg oddechowych stosować zwilżoną w wodzie lub w wodnym roztworze sody oczyszczonej chusteczkę, tampon z gazy, ręcznik itp.;
• Przebywając w obiektach użyteczności publicznej stosować się do poleceń kierownictwa;

 

Uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami i zakażeniami

Po usłyszeniu uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami lub zakażeniami należy:

• sprawdzić indywidualne środki ochrony (jeżeli są w posiadaniu);
• sprawdzić zabezpieczenie posiadanych zapasów żywności, wody, paszy;
• sprawdzić szczelność przygotowanych pomieszczeń dla ludzi i zwierząt;
• jeśli nie ma innych zaleceń, udać się do pomieszczeń ochronnych (ukryć);
• przestrzegać ogłaszanych zarządzeń oraz wykonywać polecenia organów i służb OC;

 

Uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska

Po usłyszeniu komunikatu ostrzegawczego należy:

• zachowywać się spokojnie, przeciwdziałać panice i lękowi, ściśle wykonywać zarządzenia służb porządkowych;
• podjąć działania przygotowawcze zgodnie z zaleceniami Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego;
• stosować się do zaleceń i informacji przekazywanych w komunikatach;
• nie zbliżać się do rejonu objętego klęską żywiołową i zagrożeniem środowiska;
• przebywając na terenie otwartym należy opuścić zagrożony rejon stosując się do poleceń zawartych w komunikatach przekazywanych przez ruchome i inne środki nagłaśniające;
• przebywając w pomieszczeniach należy włączyć odbiornik radiowy lub telewizyjny na jedno z pasm lokalnych, zastosować się do przekazywanych komunikatów i poleceń;

 

Odwołanie alarmu

Po usłyszeniu komunikatu (sygnału) odwołania alarmu należy:

• opuścić schron (ukrycie);
• w przypadku wystąpienia skażeń poddać się zabiegom sanitarnym;
• przeprowadzić dezaktywację (w przypadku skażeń promieniotwórczych) lub odkażanie (w przypadku skażeń chemicznych) żywności, sprzętu, zwierząt gospodarskich, paszy oraz pozostałego mienia;
• przewietrzyć dokładnie wszystkie pomieszczenia;
• przeprowadzić dezaktywację lub odkażanie odzieży, w której wykonywano wymienione uprzednio zabiegi i poddać się ponownie zabiegom sanitarnym;
• stosować się ściśle do poleceń organów obrony cywilnej;
• w przypadku zakażenia biologicznego stosować się ściśle do zasad profilaktyki przeciwepidemicznej, ustalonych przez jednostki służby zdrowia;